Seria „Kolędy Podkarpacia”

Seria wydawnicza „Kolędy Podkarpacia” autorstwa Bartosza Gałązki prezentuje bogactwo repertuaru kolędniczego zachowanego w przekazie ustnym wśród najstarszych mieszkańców południowo-wschodniej Polski. Każdy tom zawiera kilkaset opracowań nutowych wariantów kolęd z tekstami i komentarzem badawczym. Uzupełnieniem serii są płytowe wydawnictwa kolędnicze. Od 2012 roku Stowarzyszenie współpracuje z autorem jako wydawca.

Poszczególne tomy i płyty pozyskać można za pośrednictwem Stowarzyszenia pisząc na office@festiwal.jaroslaw.pl lub bezpośrednio od autora: bartoszgalazka.pl.

W serii dotychczas ukazały się następujące tytuły:


okladka_lemkowszczyzna-1024x721

KOLĘDY ŁEMKOWSZCZYZNY
(tom poboczny serii)
Rok wydania: 2018
Liczba stron: 300
Wydawca: Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”

 

Antologia zawiera kolędy z Łemkowszczyzny zebrane przez Bartosza Gałązkę w ciągu kilkunastu lat poszukiwań terenowych. W tomie znalazło się 160 utworów zaczerpniętych z ciągle żywej tradycji, choć przeważająca część zbioru zawiera śpiewy już w tej formie niepraktykowane. Te skarby kultury niematerialnej zachowały się w pamięci przedstawicieli najstarszego pokolenia mieszkańców Beskidu Niskiego, w większości urodzonych przed wojną (w latach 1919–1939). Są świadectwem barwności i różnorodności lokalnych łemkowskich społeczności; jednocześnie – jako „osobiste” warianty – dowodzą niezwykłej muzykalności informatorów.

 


 

IMG_20201208_0001T. 6: POGRANICZE POLSKO-RUSKIE II: OD PRZEWORSKA

Rok wydania: 2018
Liczba stron: 533
Wydawca: Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”

 

W szóstym tomie serii znalazły się kolędy zebrane na terenie powiatu przeworskiego. Książka zawiera kolędy bożonarodzeniowe, gospodarskie, młodzieżowe oraz varia – w sumie niemal 700 oryginalnych wariantów tekstowych i melodycznych. W recenzji wydawniczej tomu czytamy o trzech wymiarach jego wartości. „Pierwszy z nich to wymiar poznawczy: czytelnik otrzymuje bogactwo materiału słownego i muzycznego; materiału, który może jednako stać się źródłem muzycznych inspiracji dla amatora, jak i rzetelną podstawą naukowych badań dla profesjonalisty. Wymiar drugi nazwałbym wymiarem wdzięczności. (…) Dzieło (…) jest niejako spłatą długu, jaki nasza (nieskłonna, bądźmy szczerzy, do wdzięczności) cywilizacja posiada wobec tradycji. (…) wymiar trzeci (…) określić można wymiarem długiego trwania. Bez materialnej kodyfikacji śpiewanych coraz cichszymi głosami pieśni – zamarłyby i zmarłyby one wraz z tymi, którzy je śpiewają. (…)”. (z recenzji dr. hab. Michała Nawrockiego, prof. PWSZ w Tarnowie).


T. 5: „Od Ropczyc, Sędziszowa” – w przygotowaniu


 

okladka_KP_4T. 4: OD LEŻAJSKA. CZ. 1

Rok wydania: 2017
Liczba stron: 583
Wydawca: Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”

 

W czwartym tomie serii opublikowano kolędy bożonarodzeniowe zebrane na obszarze powiatu leżajskiego oraz sąsiednich (częściowo): łańcuckiego, niżańskiego i rzeszowskiego. Jak pisze Wydawca, „czwarty tom Kolęd Podkarpacia zawiera ponad 800 unikatowych wariantów pieśni (…). O niezwykłym bogactwie bożonarodzeniowych tradycji regionu świadczy ogrom reprezentowanego materiału oraz jego różnorodność muzyczna i literacka. Czytelnik znajdzie tu i melodie wywodzące się z chorału gregoriańskiego, i staropolskie tańce: dostojne polonezy, skoczne oberki. Nie dziwią wpływy melodyki śpiewów cerkiewnych (…). Powaga kolęd teologicznych przeplata się z rubasznym humorem pastorałek. Pieśni kościelne pojawiają się obok domowych kołysanek. Anonimowe kolędy apokryficzne sięgające genezą średniowiecznych misteriów sąsiadują na kartach książki z twórczością poetów barokowych. Twórczość ludowa miesza się z wierszami, które trafiły pod leżajskie strzechy za pośrednictwem różnego rodzaju druków…”.


 

okładka_KP_3_pograniczePRT. 3: POGRANICZE POLSKO-RUSKIE I

Rok wydania: 2012
Liczba stron: 560
Wydawca: Stowarzyszenie „Muzyka Dawna w Jarosławiu”, PUW „Roksana”

 

Trzeci tom serii zawiera materiały zebrane na terenie powiatów: jarosławskiego, lubaczowskiego, przemyskiego oraz częściowo przeworskiego. W książce znalazły się kolędy bożonarodzeniowe, gospodarskie, młodzieżowe oraz kolędnicze varia. Jeden z recenzentów tomu, Maciej Kaziński, pisał, że „(…) antologia ma znaczenie nie tylko etnograficzno-dokumentacyjne: wpisuje się również w bardzo ważny proces, który przyczynia się do odzyskiwania i utrwalania pamięci Małej Ojczyzny”. Adam Strug zwracał uwagę na udokumentowane w tym tomie „przenikanie wątków (także literackich), charakterystyczne dla narodów współtworzących niegdyś Polską Koronę”. Marcin Bornus-Szczyciński podkreślał, że w zbiorze znalazły się „(…) nie tylko teksty i nuty ponad 200 podkarpackich kolęd w ponad 800 oryginalnych wariantach, w transkrypcji zrozumiałej dla zwykłego śmiertelnika. (…) To kompletna opowieść o miejscach i ludziach, poprzez to, jak świętują Tajemnicę Wcielenia”.


 

IMG_20201217_0001T. 2: PODGÓRZE II

Rok wydania: 2011
Liczba stron: 416
Wydawca: PUW „Roksana”

 

Drugi tom serii, kontynuacja i uzupełnienie pierwszego, zawiera materiały zebrane w latach 2003–2011 na terenie powiatów: krośnieńskiego, brzozowskiego, jasielskiego, strzyżowskiego, częściowo gorlickiego (dziś w Małopolsce), rzeszowskiego i sanockiego (czyli na obszarze etnograficznego Pogórza/Podgórza). Tom zawiera: kolędy bożonarodzeniowe, śpiewy kolędnicze, powinszowania i oracje oraz kolędy aktualizowane.

 


 

KP_podgorze1T. 1: PODGÓRZE I

Rok wydania: 2018
Liczba stron: 497
Wydanie III
Wydawca: PUW „Roksana”

 

Pierwszy tom serii zawiera materiały zebrane w latach 1997–2003 na terenie powiatów: krośnieńskiego, brzozowskiego, jasielskiego, strzyżowskiego, częściowo rzeszowskiego i sanockiego (czyli na obszarze etnograficznego Pogórza/Podgórza).
Zawartość tomu została umownie podzielona na: kolędy domowe, kościelne, życzące, aktualizowane, śpiewy z inscenizacji kolędowych, ruskie oraz „bałamuty”. W recenzji wydawniczej można przeczytać, że otrzymaliśmy „(…) po raz pierwszy tak rozległe materiały źródłowe: teksty kolęd i zróżnicowanych form tradycyjnego kolędowania w regionie krośnieńskim. Wartości tego zbioru należy upatrywać nie tylko w ilości pozyskanych tekstów (310 pieśni udokumentowanych w niemal 800 wariantach) na badanym obszarze, ich gatunkowym zróżnicowaniu, ale również w tym, że teksty te zostały zarejestrowane współcześnie (…). Posiadają więc dodatkowe walory dokumentacyjne, informacyjne i poznawcze, umożliwiają bowiem prowadzenie systematycznych prac nad procesem przemian dziedzictwa kulturowego i rozwój prac komparatystycznych. Upatruję tu wdzięcznego obszaru dla badań nie tylko folklorystów, ale i językoznawców, etnolingwistów, literaturoznawców, etnomuzykologów, antropologów, otrzymali bowiem obszerny i rzetelnie przygotowany materiał” (z recenzji dr hab. Teresy Smolińskiej, prof. UO).