Bartosza Gałązki antologia śpiewów żałobnych z Podkarpacia.

Dobiegł końca kolejny projekt naszego stałego współpracownika, krośnieńskiego badacza kultury tradycyjnej Bartosza Gałązki. Tym razem „podkarpacki Kolberg” otrzymał stypendium Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2017) na dokończenie badań terenowych folkloru żałobnego województwa podkarpackiego.

Owocem przedsięwzięcia jest kolejna publikacja dokumentująca repertuar południowo-wschodniej Polski wciąż jeszcze zachowany w żywej tradycji. Otwarta, na razie pozostająca w postaci cyfrowej „Antologia śpiewów żałobnych…” zawiera ponad 500 stranskrybowanych śpiewów i oracji, nagranych na terenie wszystkich powiatów Podkarpacia. Są tam przede wszystkim „typowe” pieśni pogrzebowe oraz cykle śpiewów wchodzące w skład nabożeństw żałobnych, ale nie zabrakło także utworów poświęconych świętym patronom konającego człowieka, pieśni o sądzie ostatecznym, maryjnych, przygodnych, pasyjnych, śpiewanych „modlitewek” – wszystkich, które na naszym terenie funkcjonują (bądź funkcjonowały) w ramach obrzędów i zwyczajów żałobnych. Słowa pieśni zostały zapisane z zachowaniem cech języka mówionego wykonawców. O unikatowym muzycznym charakterze zbioru świadczy fakt utrwalenia w nim dużej liczby wersji i wariantów melodycznych niektórych rozpowszechnionych w regionie śpiewów. Większość przekazów nie była dotąd publikowana.

By łatwiej poruszać się po ciągle aktualizowanym zbiorze, badacz przygotował katalog śpiewów żałobnych – uporządkowany pod względem tematyki i formy śpiewów wykaz utworów, wersji melodycznych i wariantów.

Badania i publikacja mają pomóc lokalnym społecznościom i miłośnikom kultury tradycyjnej w ocaleniu tego ginącego repertuaru. Pieśni z antologii już są śpiewane. Włączyły je do swego repertuaru m. in. rzeszowski Zespół Muzyki Dawnej i Tradycyjnej Vox Angeli oraz jarosławskie Bractwo Różanego Wianka. Wszyscy zainteresowani mogą otrzymać zbiór w postaci pliku pdf za pośrednictwem strony internetowej autora, którą w tym miejscu serdecznie polecamy: bartoszgalazka.pl. Na stronie znalazły się także nagrania pieśni w wersjach i wariantach reprezentatywnych dla poszczególnych subregionów Podkarpacia. Posłuchajmy jednej z pieśni pochodzących z antologii, barokowej „pieśni abecadłowej” w wariancie z miejscowości Szufnarowa (Pogórze).

Comments are closed.